بنایی که ارگ بم در آن واقع شده دژ عظیمی است که ارگ در مرکز آن قرار دارد. اما به دلیل ظاهر باشکوه ارگ که مرتفع ترین قسمت مجموعه نیز می باشد، کل بنای قلعه به ارگ بم معروف است. بنای ارگ بم در شکل گسترده خود از دو بخش "قسمت فرمانروایی" و "قسمت فرمانروایی" تشکیل شده است. قسمت قبلی که در داخلی ترین دیوار قرار دارد شامل ارگ، عمارت چهار فصل، سربازخانه، چاه آب 40 متری و اصطبلی است که به اندازه 200 اسب است.

در 5 دی ماه 1382، ساعت 5:26 صبح، بم توسط زمین لرزه ای بزرگ رخ داد. سازمان زمین شناسی آمریکا بزرگی آن را 6.6 در مقیاس ریشتر تخمین زده است. در آن زمان حدود 142000 نفر در منطقه بم زندگی می کردند. این زمین لرزه بسیار مخرب حدود 26200 کشته، هزاران زخمی و بیش از 75000 بی خانمان گذاشت. تقریباً 70 درصد ساختمان ها ویران شد. زمین لرزه شدید بود زیرا مرکز آن درست در زیر شهر بم و در عمق حدود 7 کیلومتری قرار داشت.

منطقه بم دارای یک پایه زیرزمینی متشکل از یک سری گسل است. گسل اصلی به نام گسل بم مدت زیادی غیر فعال بود. گرچه زمین لرزه در قسمت جنوبی بم بود، اما جهت اصلی حرکت افقی امواج شرق به غرب و عمود بر جهت گسل اصلی واقع در حدود 3 کیلومتری شرق بم بود. به نظر می رسد که گسل بم انرژی زمین لرزه را در جهت شمال-جنوب هدایت می کند، اما در عین حال مانند یک بومرنگ یا تقویت کننده با پس فرستادن انرژی در جهت شرقی-غربی عمل می کند.

ساختمان‌هایی که محور اصلی‌شان شرق-غرب بود، در یک راستا با امواج لرزه‌ای قرار داشتند و خیلی بهتر پاسخ دادند. برخی از قطعات آنها آسیب دیده است، اما آنها به طور کامل خراب نشده اند. آنها همچنین ترک های برشی معمولی را هنگامی که حرکت زمین در جهت صفحه دیوار است، ارائه کردند.

سازه هایی که در طول زمان حفظ شده و بارها تغییر یافته یا گسترش یافته اند بسیار بدتر از سازه های باستانی هستند که نگهداری، اصلاح یا بازسازی نشده اند. همین پدیده جالب را می‌توان بر روی سازه‌هایی که در اواخر قرن بیستم به طور جزئی یا کامل تقویت و بازسازی شده‌اند مشاهده کرد.

عواقب زلزله

ارگ شامل اقامتگاه فرماندار، برج اصلی، برجک چهارفصل و حمام به ویژه به دلیل قرار گرفتن در بالای تپه تقریباً کاملاً ویران شده است. تپه سنگی انرژی زلزله را متمرکز کرد. علاوه بر این، این ساختمان ها فروریختند، زیرا پایه های آنها بر روی زمینی ناهمگن، ساخته شده از سنگ و خاک قرار داشت. پر شدن زمین با حرکت زمین لیز خورد. شهر در پای قلعه تقریباً مسطح شده بود، به ویژه قسمت هایی که قبلاً بازسازی شده بودند. بیشتر سقف های طاقدار ترک خورده یا به شدت آسیب دیده بودند.

قبل از زلزله هیچ مرمتی برای محله کناریها انجام نشده بود. قبلاً به شدت ویران شده بود، و فقط چند سازه از طاق ها و گنبدهای فرسوده باقی مانده بود. به طرز متناقضی، این قسمت از شهر آسیب کمتری نسبت به قسمتی که بازسازی شده بود داشت، هرچند باروهای اطراف فرو ریختند. تنها چند دیوار فرو ریخت و برخی از بقایای سقف های طاقدار شکسته شده، فرو ریخت.

هیچ مرمتی برای معبد زرتشتیان درست پشت ارگ بم و ارگ خاله دختر در 2 کیلومتری شمال ارگ بم انجام نشده بود. قبل از زلزله آنها به شدت ویران شده بودند و زلزله به اندازه شهر مرمت شده ارگ بم به آنها آسیبی وارد نکرد. ارگ خاله دختر قبل از زلزله سقف‌های طاق‌دار زیادی نداشت. آسیب اصلی یک برج و چند آوار اضافی از طاق ها و گنبدهای فروریخته قبلی بود. ارگ خاله دختر را می توان به دوره ساسانی ردیابی کرد و گمان می رود قدمت آن از ارگ بم بیشتر باشد.

رزرو هتل در رشت و اقامت در هتل صبوری رشت خاطراتی خوش و به یادماندنی را برایتان به یادگار خواهد گذاشت.