زبانی که عمدتاً در مشهد صحبت می شود فارسی است با لهجه مشهدی متغییر که گاه خود را به عنوان نوعی گویش نشان می دهد. گویش فارسی مشهدی در برخی از لحن ها و تاکیداتش تا حدودی با گویش استاندارد فارسی متفاوت است. امروزه لهجه مشهدی به ندرت توسط جوانان مشهدی صحبت می شود، اکثر آنها آن را تحقیر می دانند. گمان می رود که این به عملکرد غیرمثبت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مربوط باشد.

مشهد از دیرباز مرکز تعلیمات دنیوی و دینی بوده و مرکز علوم و هنرهای اسلامی و نیز تقوا و زیارت بوده است. مشهد یک مرکز آموزشی و دارای تعداد قابل توجهی مدارس اسلامی بود (مدرسه ها، اما اکثریت آنها مربوط به اواخر دوره صفویه است. مدرسه عالی سنتی اسلامی در مشهد که پس از انقلاب به ریاست عباس واعظ طبسی (رئیس هیئت آستان قدس رضوی از سال 1358) اداره می شد و در آن سیاستمداران و روحانیون ایرانی مانند علی خامنه ای، احمد علم الهدی، ابوالقاسم خزعلی در آن حضور داشتند. محمد ری شهری، مرتضی مطهری، عباس واعظ طبسی، مدمود حلبی (بنیانگذار حجتیه و محمدهادی عبدخدایی، معارف اسلامی را فراگرفتند. تعداد مدارس علمیه مشهد هم اکنون به 39 مدرسه می رسد و حدود 2300 حوزوی وجود دارد.

دانشگاه فردوسی مشهد به نام شاعر بزرگ ایرانی در اینجا قرار دارد و به عنوان سومین مؤسسه در جذب دانشجویان خارجی عمدتاً از کشورهای لبنان، سوریه، یمن، بحرین و جمهوری‌های آسیای میانه محسوب می‌شود. مدرسه آیت الله الخویی، که در ابتدا در قرن هفدهم ساخته شد و اخیراً با امکانات مدرن جایگزین شده است، مهمترین مرکز سنتی شهر برای آموزش دینی است. دانشگاه علوم اسلامی رضوی که در سال 1363 تأسیس شد، در مرکز شهر و در محدوده حرم قرار دارد. اعتبار آموزش دینی سنتی در مشهد دانشجویانی را که در سطح بین المللی به نام طلابه یا «ملا» شناخته می شوند، جذب می کند.

موزه مرکزی آستان قدس رضوی که بخشی از مجموعه آستان قدس رضوی است، حاوی آثار هنری اسلامی و آثار تاریخی است. در سال 1355عمارت جدیدی توسط داریوش بوربور معمار سرشناس ایرانی طراحی و ساخته شد تا موزه و نسخ خطی باستانی را در خود جای دهد.

در سال 977 هجری قمری عمادالدین مسعود شیرازی، پزشک بیمارستان مشهد، نخستین رساله اسلامی را در باب سیفلیس نوشت که متأثر از اندیشه های پزشکی اروپایی بود. قالی کاشمر نوعی قالی ایرانی بومی این منطقه است.

گالری های فعال مشهد عبارتند از: گالری میراک، گالری پارسه، نگارخانه رضوان، گالری سروش و نگارخانه ناروان.

مشهد در سالهای اخیر پایگاه روحانیت نظارت بر امور و تصمیمات کشور بوده است. روحانیون مشهد در سال 1394 علناً از اجرای کنسرت در مشهد انتقاد کردند که منجر به دستور لغو کنسرت‌های این شهر توسط علی جنتی، وزیر فرهنگ و سپس استعفای وی در 28 مهر 1395 شد.

پایتخت فرهنگ اسلامی

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی در 5 بهمن 1395، مشهد را به عنوان "پایتخت فرهنگی جهان اسلام" در آسیا معرفی کرد. دانشگاه مشهد، پارک علم و فناوری خراسان و بخشداری شهر مشهد.

رزرو هتل در رشت و اقامت در هتل صبوری رشت لحظاتی خوش برایتان به ارمغان خواهد آورد.