غاراسپهبدان رودبار
غار اسپهبدان مربوط به عصر آهن است و در روستایی به همین نام در شمال روستایی به نام شاه شهیدان و از توابع دهستان خورگام شهرستان رودبار قرار دارد. این مکان در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۵ با شماره ثبت ۲۲۵۲۲ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.
در پایین کوه و در قسمت جنوبی آن سوراخی وجود دارد که اگر بخواهید به آنجا بروید باید حدود یک کیلومتر از روستای اسپهبدان پیاده روی کنید. راه دسترسی در برخی مناطق به دلیل ریزش صخره های بزرگ و کوچک، صخره ای و صعب العبور است و باید از دامنه تپه به سمت شمال غربی بالا رفت. اطراف غار و مسیر منتهی به آن به عنوان پوشش گیاهی منطقه توسط بوته های خاردار کوتاه پوشیده شده است. این غار دهانه بزرگی بین 4 تا 15 متر یا بیشتر دارد و در مسیر آسیابر (آسیابار) به شاه شهیدان به راحتی می توانید آن را از چند کیلومتر دورتر ببینید. مکان و ظاهر طول کل غار از دهانه تا انتها 17 متر است. اختلاف ارتفاع کف از دهانه تا انتهای آن 3 متر است. در انتهای ضلع شرقی غار راهی شکاف مانند وجود دارد که از مسیری باریک و تاریک به سمت جلو ادامه مییابد تا به ارتفاع 3 تا 5 متری میرسد که توسط یکی از اعضای سیاهلک (سیاهکل) و تیم گردشگری دیلمان (دیلمان) کاوش شده است.
این قلعه در فاصله 2 کیلومتری شمال روستای اسپهبدان بر فراز کوهی به ارتفاع 500 متر قرار دارد که مسیر دسترسی آن از سمت غرب یعنی ریشه شتلنگ و شیخ سرا آسانتر است.
اگر روی کوه کنار قلعه بایستید، در شرایط آب و هوایی خوب، برخی از نقاط گیلان را به هر جهتی با چشم غیر مسلح می بینید. در پایین کوه غار اسپهبدان و جنگل های سیاهکل و دیلمان در شمال و شمال شرقی آن به فاصله 1000 متری قرار دارند. برخی بر این باورند که ممکن است بین این قلعه و غار در پایین کوه ارتباطی وجود داشته باشد و راه های گذر در اثر رانش زمین یا زلزله مسدود شود. همانطور که در زمین لرزه معروف رودبار (رودبار) غاری به نام نوچاه (نوچاه) در کوه درفک به کلی خراب شد، اما بقایای آب انباری به شکل مستطیل و از آجر و ساروج در ضلع شمال شرقی قلعه نمایان است. . در اندرونی چند محوطه وجود دارد و ورودی آن در سمت غرب است. این قلعه که مربوط به دوران اسماعیلی است، حدود 500 متر از مناطق اطراف خود بلندتر است و از شمال غربی به قله درفک منتهی می شود. قلعه بر روی بستر صخرهای کوه واقع شده که طول شرقی آن 100 متر و عرض آن از شمال به جنوب 70 متر است و دارای شیب تند است. به نظر می رسد با ساختن دیوارهای ضخیم و بلند، قسمت غربی قلعه را تقویت کرده اند و دسترسی دشمنان به آن غیرممکن بوده است. این قلعه در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۲۱۷ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.
اسپهبدان یکی از روستاهای تاریخی منطقه است که حداقل 530 سال پیش بر اساس اسناد تاریخی، یکی از مناطق مهم منطقه بوده است، مانند داستان زندگی تیمورلنگ که توسط مارسل بریون گردآوری شده است.
هتل آپارتمان صبوری و کادر مجرب آن آماده ی پذیرایی از مهمانانیست که قصد دیدار از غار تاریخی و اسرارآمیز اسپهبدان را دارند.