دو فرضیه برای تلفظ نام سیاهکل در بین مردم وجود دارد. محلی ها آن را سی کل می خوانند, سی به معنی صخره ای بزرگ و کل به معنی جایگاه و آبادانی است.در فرضیه دوم نام آن سیاه گل بوده است, چون در اکثر مناطق این شهر خاک به رنگ سیاه است, که در طول زمان تغییر کرده و به سیاهکل تبدیل شده است.

سیاهکل، شهر کوچکی در جنوب شرقی استان گیلان است. این شهر در عرض 37 درجه و 09 دقیقه شمالی و طول 49 درجه و 52 دقیقه شرقی واقع شده است. سیاهکل تا سال 1377 یک ناحیه فرعی (دهستان) و سپس بخش در داخل شهرستان لاهیجان بوده است. زیر استان مساحت آن 976 کیلومتر مربع و جمعیت آن 47210 نفر در سال 1385 بود (مرکز، 1385). این شهر به دو بخش تقسیم می شود: (1) مرکزی، با بخش های مالفجان، توتکی، و حرارود، و (2) دیلمان، با بخش های دیلمان و پیرکوه.

بخش فرعی دیلمان منطبق بر قلب دیلم قرون وسطی است، اما به گفته رابینو (ص 280-82)، نوادگان دیلمی‌های باستانی را در مکان‌های بسیار کمی می‌توان یافت، مانند کلارده و چوسال در تپه‌های پایین‌تر و کلاتهانی. در مراتع تابستانی گالش محلی که رابینو از آن به عنوان متعلق به یازده گروه مختلف یاد کرده است، باید عمدتاً خودگردان نیز باشد. در واقع گویش گیلکی گالشی آنها اغلب به عنوان دیلمی شناخته می شود.

بخش های مهمی از جمعیت این شهر کوچک از خارج آمده اند. به گفته رابینو (ص 280-82)، محمدرضا خان دیلمان در اوایل قرن نوزدهم، چهار طایفه را به عنوان زندانی به ارمغان آورد: (1) طالش از طالشدلاب; هنوز در سال 1976 از آنها به عنوان بخش عمده ای از جمعیت روستاهای جنوب سیاهکل مانند کشال، طوسی، کلاه گوابر، کلاهدان و لاتکیارود برای نویسندگان یاد شده است، اما آنها زبان طالشی خود را به خاطر گیلکی گالشی و مذهب سنی خود رها کرده بودند. برای تشیع؛ (2) گسکری، همسایگان سابق طالش در گیلان غربی. (3) جنگیری (احتمالاً جهانگیری)؛ و (4) اشکوری.

کردهای ریشوند از ناحیه همجوار عمارلو در روستاهای کوهستانی مانند دیارجان، گولک، تنگرود، زردرود، توکام و عین شایخ ساکن شدند. بسیاری از قزوین پیوسته از طریق جاده قزوین-لاهیجان آمده بودند که در زمان صفویان کار می کرد ,به گواهی بقایای دو کاروانسرا در توتکی و سرداپ (سیرو، ص 35-43). راه از دره سیاهکل به سمت دیلمان بالا می رفت و از آنجا به عصیابر، چاراکوه، کلیشم و عنبوه می رسید و در آنجا با پل عظیمی از شاهرود می گذشت. راه تا آلولک و قزوین پیش می رفت.

بخش پایینی این شهرستان، مربوط به ناحیه سیاهکل، شامل یک حاشیه باریک از دشت (منطقه ملافجان، که به کشت برنج اختصاص دارد) و یک منطقه تپه ای وسیع که ساکنان گالش منابع شالیزارهای محدود، پرورش غلات را با هم ترکیب می کنند. و باغ های چای (دو فعالیت اخیر رو به زوال بوده است) و زندگی شبانی همچنان فعال است. چوپان ها (چوپان) در اوایل بهار مراتع جنگلی را به یک یا دو سطح مراتع میانی ترک می کنند که در آنجا چوپانان محلی به آنها ملحق می شوند تا به مراتع تابستانی بالایی مانند چاراکوه در جنوب دیلمان بروند.

برای دیدن این شهر فوق العاده و زیبا, و کشف طبیعت راز آلود و شگفت انگیز آن که در میان جنگل ها و کوه ها قرار دارد, می توانید با رزرو هتل در رشت و اقامت در هتل صبوری رشت تجربه ای فراموش نشدنی را با خود برای همیشه به همراه ببرید.